A emigración en Galicia

"A América ou Shanghai" é un documental que rescata a historia do século XX galegos emigrantes, as causas que os levaron a abandonar os seus lugares de orixe e consecuencias sociais e económicas que este éxodo foi para Galicia. Feita polo produtor do xornalista Manuel Campo Vidal, e dirixido por el, destinado a cubrir unha lagoa na investigación histórica sobre os movementos migratorios que marcaron a historia recente de Galicia e prestar homenaxe a todas as mulleres e os homes que deixaron o último século Galicia a América, Cataluña, Euskadi ou en Europa. Na primeira, os emigrantes galegos escolleu a América como un destino, porque, pola dificultade de comunicación co Planalto, era máis fácil de atravesar o Atlántico para viaxar en calquera lugar do país ou continente. A continuación, a partir da segunda metade do século XX, os seus destinos foron Barcelona e en Euskadi e en Europa, sobre todo en Suíza. "O Shanghai" se refire o título do documental foi o nome popularmente coñecía o tren, a partir de Vigo e A Coruña, estaba en Monforte de Lemos e, vía Leon, Galicia xuntouse ao Planalto e con Cataluña. Dos 825.000 que deixou Galicia Galiza no século XX, 72 por cento migraron a outras provincias españolas, sobre todo Barcelona, ​​Madrid e Bilbao. O 28 por cento restantes atravesaron o Atlántico e foi a Europa Central durante os anos sesenta. Este movemento masivo significou que o galego crecemento da poboación durante este período foi tres veces menor que o español. Hai documental lembra a historia e analiza a produción eo galego xornada emigrantes a través de 20 testemuños de persoas, algúns anónimos e outros coñecidos, implicados na gravación ofrecendo o espírito e sentimentos que a emigración ten para eles , pola súa experiencia e das súas familias inmediatas. Entre outros, mostra o profesor de Economía Aplicada da Universidade de Barcelona, Anton Costas, ex-director da división internacional de Caixa Galicia, Manuel Xosé Caneiro, presentador e actriz Paula Vázquez eo seu pai, que emigrou a Barcelona por mor de naval de conversión, o deputado do Partido Socialista de Cataluña Chamosa Isabel Lopez, Patricia Ferrol, filla do fotógrafo Manuel Ferrol, o autor da imaxe que encabeza este post, un dos máis emblemáticos e emigración xeneralizada de Galicia, e vice-gallego Centro de Bos Aires. "A América ou Shanghai", que presenta imaxes de arquivo, foi gravado en Bos Aires, Barcelona, ​​Madrid, Vigo, A Coruña, Lugo e Monforte de Lemos, e dura 48 minutos. Foi apoiado por Caixa Galicia e presentado xoves en Vigo, e deberá ser emitida na Televisión de Galicia.

Comentario xornalístico

O 25 de xullo de 1922 resgou unha aventura xornalística, aínda que breve, foi un marco cultural e de publicación en España e Galicia a principios do século XX. O xornal lanzou o seu primeiro problema Galiza, cunha caricatura de Caste no centro da súa portada e un editorial revelando. "Faise unha patróns regulares tradicionais embutidos con fidelidade servil para cortar os vellos patróns da especie, simplemente, unha vida clara, xusta e serena ressonador diaria da nosa terra diversa." Galicia naceu como unha publicación con unha identidade visual forte e tan icónica e empresa xornalística, lonxe de intereses partidarios en que a opinión era destacado. Unha filosofía moi lonxe dos xornais da época, e mesmo ser extrapolados para aplicar e válido cando a crise dos medios de comunicación actual. O intelectual Valentín Paz Andrade, 2012 está dedicado este Día de Galicia Letras, asumiu o proxecto cun mínimo de 24 anos. A súa vocación xornalística levouno a asumir a tarefa de converter o país, a través dun medio e non críticas doutrinárias. Foi apoiado por nomes destacados da cultura galega como Pedrayo Otero, Ponte Villar ou Antonio Manuel. Este último mantivo gran parte dos exemplares de Galicia publicados 1922-1926 agora móstrase en Barrie de la Maza Fundación na Coruña. Galicia cabeceira converteuse na marca líder e "resistencia de Galicia e da democracia", segundo definido pola Paz Andrade. Foi sobre todo "un modelo de bo xornalismo, precisa, editora en liña, clara e comprometida co país", como o presidente da Academia Real de Galicia, Xosé Luís Méndez Ferrín. O éxito da publicación foi baseada na súa editorial moderna. Paz Andrade entrou na economía como un elemento clave e creou un verdadeiro xornal "negocio", a introdución de publicidade e de private equity. "Os tres grandes problemas da prensa en España naquela época eran localismo, financiamento e á obsolescencia da súa presentación visual", di o comisario Luís Xosé Axeitos. O papel resolto todo o galego. Introduciu o xénero xornalístico do editorial, "descoñecido en Galicia, en España usou o xornal The Sun, referíndose ao xornal Paz Andrade". Deu peso significativo para o plural opinión derramado nas súas páxinas por nacionalista galego eminente sobre todos os asuntos presentes sector rural e urbano, e designado unha imaxe de país do futuro a través dos seus sectores produtivos emerxentes.

O Balneario de Mondariz

Nas primeiras décadas do siglo XX Galiza era un enclave tan prodixioso coma problemático. Os seus maiores núcleos de poboación non superaban os 30 mil habitantes. Sen embargo, qué paradoxa, o censo era moi similar ao actual, pese a súa sangría traumátics da migración. Galiza sempre foi un territorio minifundista e rural. Hai 100 anos, os ilustrados galegos vían en tal idiosincrasia a súa forza e a súa enfermidade, súa maior virtude e o seu gran vicio. Eles soñaban coa cristalización dunha potente urbe que actuase de modo centrípeto e se elevase como faro e guía de toda Galicia, pero sen renegar de ese fondo orixinario da natureza e tradición na que a vida galega latía desde sempre. A historia do desastre urbano que aconteceu a partir dos anos 40 nunha narración, moi interesante por certo, que a pinceladas deixamos caer noutros artículos. Agora non vamos por alí mostramos o contexto social da época para destacar o asomo dun acontecemento que a una o hixénico con cultural, o económico co administrativo. O balneario de Mondariz encontrase no entorno do valle del Tea, un de esos numerosos ríos galaicos da segunda que en realidade son de primeira. O balneario comezou a nacer cando Domingo Blanco Lage descubriu uns manantiais en 1862. Outro importante manantial, o da Gándara, descuberto pouco despois polo home clave da historia: Enrique Peinador Vela. Máis tarde Enrique Peinador, xunto co seu curmán, fíxose coa chamada fonte de Troncoso, da que nacería a explotación de Augas de Mondariz. Antes, no 1879 inagurou a primeira casa de baños e finalmente, alá por 1898, abrironse as portas do Gran Hotel de Mondariz. O Gran Hotel, o Baleneario Histórico foi obra de Xenaro da Fonte cuxa firma atópase detrás de boa parte da arquitectura de pedra viguesa. Outro iluste arqueitecto da gran presencia en Vigo, Antonio Palacios, tamén deixou a súa impronta no templete clásico que cubre o manantial da Gándara. Sucedeu que a esta primeira xeración de " Peinadores", emprendedora, "americana", sigue outra non menos audaz, que afundeu ademáis nos cimentos dunha paixón cultural e mecénica arraigada nun galeguismo cosmopolita e de gran alcance. Polo que o Balneario Histórico foco de relevancia non solo galega no que se refire as artes e as letras. Sobre todo Enrrique Peinador Lines, un dos fillos do fundador, membro do partido galeguista, proctetor de inigualable Seminario dee Estudos Galegos, sufragou expdicións arqueolóxicas, subvencionou revistas literarias de enorme calidade e delicado gusto, promeveu un museo... Entre os grandes eventos, o Balneario serviu de escenario para que todo un Ramón Cabanillas, o poeta da raza, ingresara na Real Academia Galega. Corría 1920. Peinador Lines foi ademáis artífice da creación, ao amparo do selecto bulicio do Balneario, do novo concello de Mondariz- Baleneario, segregado en 1924 do xa existente concello de Mondariz. E un dato curioso para finalizar o Mondariz- Balneario é o concello máis pequeno de Galiza.

Galicia

Atopei un vídeo onde explica bastante ben o século XX en Galicia. Aquí volo deixo para que votedes unha ollada.

O galego hoxe en día.

O galego é o idioma da maioría da poboación, xa que dos aproximandamente 2.700.000 habitantes de Galicia, casi dous millóns e medio falan e saben falar galego.
A comenzos de siglo XX, máis do 90% da poboación era mololingue en galego, a pesar do desprestixio socia.
Actualemnte o número de persoas coa capacidade para espresarse en galego é dun 93% e a recuperación sociar en galego vai en aumento.
La oficialización do galego , a súa incorporación a ensinanza, a Administración e a certos medios de comunicacion está producindo un incremento cualitativo e un cambio de valores respeto ao idioma propio de Galicia.
O Mapa Sociolinguístico de Galicia elaborado pola Real Academia Galiega, ofrece datos optimistas:
- O 72% da poboación ten unha actitude favorable o galego.
- O 68% pensa que o galego é igual ou máis útil que o castelán
- O 66% considera que o galego debería ser a lingua da escola
- Solo un 10% da poboación utiliza exclusivamente o galego.
Pero non debemos olvidar que segun se descende na pirámide da idade da poboación vai disminuindo o uso do galego.
Dende os anos 80, organismos públicos como a Direción Xeral de Política Linguística e colectivos ciudadans como a Mesa de Normalización Linguística levan a cabo unha importante labor pola normalizción linguísitica do galego xa que non é suficiente que se usen as aulas, nos medios de comunicación ou na Administración, senón que hay que conseguir que o se uso sexa algo normal en calquera ámbito.

Minería e Siderurxia.

Atopei un video onde explica moi ben a minería  e a siderurxia do siglo XIX:

O Facho!

A Xunta de Galicia iniciou trámites para que o lugar do Facho no extremo occidental da provincia de Pontevedra, sea declarado ben de interés cultural. En galego, facho é unha fogueira que se fai dun patrimonio co fin de que a súa lus sea vista dende lexos, ademais de que puido ter unha finalidade ritual. De feito os "fachos" de Galiza soen estar nas zonas costeiras e sobre altos acantilado.
O interés que ten este xacemento arqueolóxico, reside en que a costa dun santuario e dun castro existindo mostras de habae sido habitado o lugar dende a época do bronce ate a romana. Agora ben, certas informacións que relacionan O Facho co mundo celta non poden ser consideradas histórica, máxime si se dí que o lugar estaba dedicado ao deus Berobreo (Breogán), personaxe mitolóxico que os historiadores románticos do siglo XIX fixeron fundador da Coruña ou de algunha outra poboación cercana, por exemplo Betanzos.
A hora dos mitos xa sabemos que os deuses, heroeso ou caudillos se confunde, pero o que temos por certo é que Breogán é un personaxe lexendario, non histórico, cuxa primeira mención encontrase na obra irlandesa Leabhar Ghabhala o Libro das invasios, do siglo XII polo que xa se ve que as invencións posteriores veñen a querer explicar supostos feitos de moito tempo atrás. É unha permanente lucha da que hai que manter contra afirmacións que dan por feito a celtizacións de Galicia, cando a arqueoloxía se empeña en que non é así. Galicia nunca estivo celtizada como o valle do Ebro, a meseta norte ou o valle baixo do Guadalquivir por poñer tres exemplos notables, onde a onomástica nalguns casos, a toponimia e noutros os xacementos arqueolóxicos o corroboran.
No caso de Galicia si existen topónimos celtas, pero as investigacións máis solventes dos arqueólogos das últimas décadas viñeron a suxerir que serían consecuencia de incursións discontinuas de grupos celtas en momentos distintos do primeiro milenio antes de cristo, sin que poida dicir que Galicia, que por eso seña unha das suas señas de identidade, que é o mito sobre o que se sustentou a hitoriografía do siglo XIX e parte do XX. O castro do Facho é obra con outros moitos de Galicia, de pobos indíxenas prerromanos, e non por influencia céltica algunha, ao menos nos lugares de habitación.
No lugar de O Facho une o seu interes arqueolóxico é paisaxístico, dificil de encontrar apuntando ao mar e as illas Cíes.